VAN Yüzüncü Sene Üniversitesi (YYÜ) Afet Yönetimi ve Yer Sarsıntısı Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Doç. Dr. Azad Sağlam Selçuk, Hakkari’nin riskli toprak olduğunu söyledi. Binalarda riziko incelemelerine başlandığını belirten Doç. Dr. Selçuk, “Yüksekova- Şemdinli kırık zonu 7 ve üst zelzele teksir potansiyeline eş. Şu bire bir soy kim; Yüksekova ve Şemdinli’üstelik şişman bir hareket bekleniyor” dedi.

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Afet Yönetimi ve Yer Sarsıntısı Araştırma ve Aplikasyon Merkezi Müdürü Doç. Dr. Azad Kuvvetli Selçuk, Kahramanmaraş merkezli 11 kentte yıkıma hastalık olan depremlerin arkası sıra vukuf insanlarının dikkat çektiği Hakkari bölgesiyle ilgilendiren izah yaptı. Türkiye’de her 10-15 yılda benzeri depremle yüz yüze kalındığını anlatan Doç. Dr. Selçuk, ülke olarak bazen gerçeklerle yüzleşilmesi gerektiğini söyledi. Yapılar üzere kusurlu yerleşim yerlerinin seçildiğini kaydeden Doç. Dr. Selçuk, bunun örneklerinin akıbet depremlerin yaşandığı yerlerde görüldüğünü, ovadaki yerlerde yıkım yaşandığını, akıllıcasına yerleşim yerlerinde ise yıkımın az olduğunu rapor etti.

YAŞANANLAR UNUTULMAMALIYaşanan acıların, aradan sabık zamanda unutulup ayrımsız hataların tekrarlandığını anlatan Doç. Dr. Selçuk, herkesin özeleştiri yapması gerektiğini belirterek, şöyle konuştu: “Türkiye’bile Beyaz Zehir Etüt Arama’nın (MTA) hazırladığı bire bir zelzele haritamız var. MTA balaban tıpkısı düzentileme sarfiyat etmiş ve ateş parçası fay hattını oluşturmuş. Kısaca 473 çıngı bu hayatiyetli haritasında kırık var. Bunlar sarsıntı reprodüksiyon potansiyeline eş olan faylar. Bunun birlikte benzeri üstelik bizim sismik çatlak dediğimiz yani uzun süre zelzele üretmeyen ve büyük deprem teksir potansiyeline topluluk olan faylar var. Bunlara özen çekiliyor. Pazarcık segmenti bile bu şekildeydi. Örneğin Bingöl’üstelik Yedisu segmenti, Ovacık fayı, Malatya fayı, hareket olması bekleniyor. Neden, zira siz bire bir faaliyet yapıyorsunuz. Söz Gelişi tığ Van YYÜ yerine Balık Gölü’nde, Çaldıran’da tıpkısı projemiz vardı. Proje kapsamında dedik kim; Balık Gölü bundan yaklaşık 600 sene geçmiş yer büyük depremini üretmiş. 600 yıldır nazik yer sarsıntısı üretmemiş. Buyurmak ki bunun zelzele potansiyeli var. Bakın bura muhteşem diyoruz.”‘YÜKSEKOVA ADINDAN BELLİ, BİR OVA’Hatay’a henüz önceki yapılan uyarıların aynısının, deminden Yüksekova-Şemdinli kırık zonu için meri olduğunu anlatan Doç. Dr. Selçuk, “Bu bilimsel yerine ortaya konmuş. Bu kırık 7 ve beden sarsıntı teksir potansiyeline erbap, bura ayrımsız sismik mesafe. Dahi Yüksekova-Şemdinli kırık zonunun bulunduğu düzlük bizim Türkiye içerisindeki yeryüzü büyük anne bindirme zonu olan Bitlis-Zagros bindirme zonunun bir lahzada kuzeyinde vadi alıyor. Yüksekova, adından belli burası ayrımsız stabil. Kahramanmaraş’ta gördük. Dayanaklık Etmek iyiyse rastgele şey olmuyor. Fakat izam dediğimiz benzeri görüngü var. Alüvyon dayanak, durgun malzeme o yüzden çok sallanıyor ve çıktı yıkılıyorsunuz” dedi.Doç. Dr. Selçuk, “Yüksekova’nın zemini bataklık, yani bataklık içerisinde. Yüksekova’nın rastgele yeri mi riskli? Hayır. Yüksekova ve Şemdinli’üstelik çalışmalarımız var. Şemdinli’ye gidip baktığınız ahit çıktı dağlık kesimlerde. Çünkü yerleştiği saha kayaç zemini ama Yüksekova’nın özellikle yalın kısmına baktığınız ahit ovadaki yerleşim yerleri haddinden fazla şişman riziko altında. Yüksekova’nın havaalanı da zaten ovanın içerisinde işlenmiş durumda” ifadelerini kullandı.ÇALIŞMALARA BAŞLANDIHakkari bölgesinde depremle ilişkin çalışmaların başlatıldığına dikkati calip Doç. Dr. Selçuk, “Binalarla ilişkin Hakkari’üstelik, hem AFAD İl Müdürlüğü hem bile Kasaba, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü, okullarda iş yapmaya başladılar. Bu farkındalığın sürdürülebilir olması geçişsiz. Şu bir esas kim, Yüksekova ve Şemdinli’birlikte balaban tıpkı yer sarsıntısı bekleniyor” dedi.

Depremin olduğu kentlerdeki bulut duyduğu konuyu anlatan Doç. Dr. Selçuk, “Van’daki depremden bilahare bazı vatandaşlar evlerindeki hasar durumunu değiştirmek amacıyla itirazda bulundu. Van’birlikte duygusal namına kilolu hasarlı binanızı ölçülü hasara yöneltmek veya ölçülü hasardan beş altı hasara vermek için itirazlar vardı. Kavisli ifade verildi diye niteleyerek dolayı afet alanına döndü. Mahkemelere dosyalar gitti. Izzet bununla ilgili yaptırım koyacak. Güçlendirmeyle falanca mutedil hasara çevrilmeyecek. Van’da yaşanan önceki depremde yıkılmayan binalar 5,6’lık depremde yıkıldı. Eğer o binada siz güç hasardan ölçülü hasara çevirmişseniz, o binada ölen gelişigüzel kişinin günahı sizden sorulur, ölen gelişigüzel kişiden siz sorumlusunuz” diyerek konuştu.