TBMM Umumi Kurulunda, ekonomiye ait düzenlemeler içeren Sağlık Vergisi Kanunu ile Bazen Kanun ve Yasa Mesabesinde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dayalı Kanun Teklifi’nin topu topu üzerindeki görüşmeler tamamlandı.

Kanun teklifinin topu topu üstüne konuşan İYİ Fırka Kol Başkanvekili Erhan Idareci, “Teklifin 39 maddesinin sunma bir iki 5 tali komisyonda görüşülmesi gerekiyordu. Oralarda görüşülüp Traksiyon ve Bütçe Komisyonuna gelmesi lazımdı ama bunlar yapılmadı. SELIM Parti, dokunaklı yasa etme tekniğini maalesef bitmeme ettiriyor.” dedi.

Mahir, teklifin, yoksulluğun ne boyuta geldiğini, aylardır milletin feryadına kulak tıkayanların, intihap öncesinde temelli çözümler hesabına pansuman tedbirlerle uğraştığını gösterdiğini savundu.

MHP İstanbul Milletvekili İsmail Faruk Katarakt, kanun teklifiyle konuşu gelişmelere uyum sağlanması, yenilenebilir erke üretiminin heveslendirme edilmesi, bazı amme alacaklarının terkin edilmesi, envestisman, üretim ve turizmin desteklenmesi, istihdam imkanlarının artırılması ve çalışanların haklarının iyileştirilmesinin amaçlandığını söyledi.

Düzenlemenin, öğrenciler, buğulanmış ve özürlü vatandaşlar, işçi ve çalıştıran, esnaf ve bazı cemiyet kesimlerinin sorunlarına çözüm getirmeye ve refahını artırmaya dönük balaban düzenlemelerden oluştuğunu tabir eden Aksu, MHP kendisine yasa teklifini olumlu bulduklarını belirtti.

HDP Mersin Ağacı Milletvekili Rıdvan Turan, Türkiye’nin konuşu durumuna değinerek, Minval Bankasının, Kur Korumalı Yatırım uygulamasının maliyetine ilişkin bilgileri milletvekillerine vermediğini savundu.

Turan, “Kırat Korumalı Tevdiat sistemi, fakirlerden zenginlere hamur isale, ayrımsız servet transferi. AKP zenginlerden yana bire bir fırka olduğunu gösterdi. Düzem Korumalı Mevduat sistemi, saatli bomba.” dedi.

“Mesail, pansumanla tedavi edilecek düzeyi çoktan aştı”

CHP Konya Mebus Abdüllatif Şener, ekonomiyi yönetemeyen hükümetin, Türkiye’yi coşkunluk hesabına çevirdiğini söyleyerek, ” Hükümet, bu yangını söndürecek gücü, kuvveti, basireti, siyasal zihniyeti amelî olmadığı için de palyatif tedbirlerle uğraşıyor.” dedi.

Teklifteki düzenlemeleri “pansuman tedbirler” yerine nitelendiren Şener, Türkiye’nin ekonomik sorunlarının, pansumanla otama edilecek düzeyi çoktan aştığını savundu.

Yasa teklifinde, EYT’lilerin dertlerinin çözülmediğini ifade fail Şener, “Pakette, gâh para cezalarının, faizlerin silinmesi ve buna benzer konularda düzenlemeler var. Kangren ergin bu cezaların sorumlusu ki? Tehalüf sonsuz söylediği, uyardığı halde hükümet, bu kangren haline gelen sorunları fora etmek için hiçbir hamle atmadı. Teklifle, Kovid-19 cezalarına af geliyor. Kovid-19 dönemiyle ilişik vatandaşların çoğuna elhak cezaları getirmişsiniz. Demin ‘Şu anne kadar ödememiş olanları silelim.’ diyorsunuz. Geciken doğruluk, adalet sayılmaz.” ifadelerini kullandı.

Düzenlemeyle, öğrenim ve ulama kredilerinin faizlerinin silineceğine değinen Şener, şöyle konuştu:

“Aslında ‘Ödeyeceksin amma faizlerini siliyoruz.’ diyorlar. Öğrenci gelişim bulamamış, çalışmıyorsa evvel önce yıl faizsiz, henüz sonraki yıllarda ise galiba tıpkısı zamla bunu analiz edecekler ve taksit sürelerini geçirdiği takdirde ait öğrencilerden bunu gecikme zammıyla alacaklar. Üniversitelerden çıkışlı öğrencilere aksiyon bulamayan, ülkenin altyapısını, eğitim bilimi sonrası gençlerimizin aksiyon bulmasına akla yatkın şekilde hazırlamayan hükümet, aksiyon veremediği öğrencilerden itimat borçlarını yıllarca faiziyle istedi, evlerine haciz gönderdi. Şu anda de 1,5 milyon öğrenci hacizli. Kangren haline gelen bir safiha sonrasında ‘Aman tıpkısı düzenleme yapalım.’ diyen ama bunda birlikte ‘Bu borçları iş bulamayanlar amacıyla silelim.’ demeyi beceremeyen tıpkı hükümet var. Esasen krediden öte burs isnat etmek geçişsiz. Bundan üstelik mavera okuyan, tahsilini tamamlayan gençlerimize aksiyon verebilmek gerekiyor.”

Teklifle, çalışanlara cümbüş, gaz ve istinas giderlerine bedel Haziran 2023 sonuna büyüklüğünde işverenler marifetiyle 1000 lirayı aşmayan ödemelerden sigortalı ve vergi alınmayacağını nâkil Şener, “Piyasayı biliyoruz, bu, söylediğiniz üzere işlemeyecek. İşveren, normal ücretin benzeri kısmını, 1000 lirasını işçiye, çalışana yakıt desteği diye niteleyerek gösterecek, bu 1000 liranın sigortasını, vergisini ödemeyecek ama işçinin maaşı da değişmeyecek. Bununla neyi amaçladınız?” diye niteleyerek sordu.

Kanun teklifi ile Seviye Korumalı Tevdiat uygulamasının 1 sene henüz uzatılmasının istendiğini belirten Şener, şunları kaydetti:

“Cılız 18’den 13’e düşürdük diye niteleyerek davul zurnayla hezel etmediğiniz kaldı. Aradan çokça aşkın ahit geçmedi, 3-5 kamer sonra ayrımsız baktık kim Kırat Korumalı Tevdiat sistemine rağmen düzem 18,5 lira. Hani sıska azaltmak amacıyla getirmiştiniz, hangi işe yaradı? Sâdır o ki kırat korumalı mevduatın, Türkiye’nin geleceğini ipotek altına alan bire bir maliyeti var, Format Bankası ve Hazineye 7 maaş maliyeti 202 bilyon lira. 7 aylık maliyeti ülkeyi çökertmeye yeten, namus borcu stokunu patlatan bu kırat korumalı mevduatın, ati bir sene zarfında birlikte ülkeye maliyetinin hangi olacağını hükümetin açıklaması lazım.”

“Milyonlarca vatandaşımızı ilgilendiriyor”

Teklifin geçmiş imza sahibi DOĞRU Fırka Kütahya Milletvekili Ahmet Fecir ise DÜRÜST Parti’nin, iktidara geldiği günden itibaren vatandaşların ihtiyaçları başta tutmak amacıyla yatırımı, üretimi, istihdamı, ihracatı önceleyen politikaları uyguladığını ve Türkiye’ye bu alanlarda bir nice kazanım sağladığını belirtti.

Fecir, “Yasa teklifimizle anne politikalarımızla ahenkli şekilde vatandaşlarımızın ihtiyaçlarını gözeterek yaptığımız, uyguladığımız iktisat programına ulama sağlayacak düzenlemeleri gerçekleştirmekteyiz.” dedi.

Öğrencilerin merakla beklediği tahsil ve ulama kredisi borçlarıyla ilişkin düzenlemenin, teklifte yer aldığını belirten Fecir, şöyle bitmeme etti:

“Kâin pratikte tahsil kredisi alan öğrencilerimizin, öğrenim süreleri süresince aldıkları öğrenim kredilerinin ferasetsiz ödemelerine, şişkinlik artışı oranı uygulanıyor, vecibe ertelemesi yapıldığında ise indeks uygulaması yapılıyor. Teklifimizle öncelikle bunu çözüyoruz. Imdi tahsil kredisi alan öğrencilerin borcu aldığı miktarla sınırlandırılıyor. Böylecene öğrencilerimiz kavrayışsız ödemeye başladığında rastgele kamer aldığı emniyet miktarı neyse izansız ödeme esnasında o tutarı ödeyecek. Kredi borçları, mezun olduktan 2 sene sonraları ödenmeye başlanacak. Öğrenci işe girememişse bu durumunu belgeleyerek talik temenni edebilecek. Tecil işlemi yeryüzü fazla 3 sene yapılacak ama ilk defa yapılan ertelemede borçlar yine çakılı kalacak, ikinci ve üçüncü ertelemede ise almanak yüzde 10’u aşmayan endeksleme yapılabilecek. Öğrencinin yurtsal görevini yaptığı müddet üzere ise hiçbir endeks uygulanmayacak. 4 yıl okuyan aynı mektepli, herhangi bir sene güven almışsa 6. sene sonunda tecil hakkını kullanırsa 7. yılın sonunda borcunu ödemeye başlayacak.”

Yemek yardımıyla ilgilendiren düzenleme kapsamında işletmelerin, çalışanlarına akçe kendisine yaptıkları günlük 51 liraya büyüklüğünde ödemelerin istisna kapsamına alınacağını tamlayan Tan, “İşverenlerin yemek yardımlarını akçe ödemesi halinde maaş 1326 teklik yemek ödemesinin akça verilmesinin de önünü açıyoruz.” diye niteleyerek konuştu.

Fecir, işverenlerin, çalışanlarına Haziran 2023 sonuna kadar ısınma gayeli yapacakları 1000 liraya büyüklüğünde ödemelerin birlikte dirimsel vergisinden ve sigorta priminden ayrıklık tutulacağını kaydetti.

Tan, milyonlarca vatandaşı ilgili yasa teklifindeki düzenlemelerin bazılarını şöyle sıraladı:

“Önemli benzeri kısmı ana ihtiyaçlara mukabele fail; ruh, akarsu, gaz, telefon kabilinden abonelik sözleşmelerinden kaynaklanan ve 2000 liranın altındaki tezyifkâr miktarlı borçların icra takiplerinin sonlandırılmasını sağlayarak 5 milyon medyun vatandaşımızın 9 milyon yürütme dosyasını tasfiye edeceğiz. Sonunda hem vatandaşlarımızın hem de mahkemelerin rahatlamasını hedefliyoruz.

Bir başka düzenlememizde ise ferdî emniyet borçları kâin vatandaşlarımızın, 15 Ağustos 2022’ye büyüklüğünde başlatılan 2 bin 500 lira ve altındaki icra takibinde olan borçlarının temel parasının yarısını ilgili kuruma Hazineden ödeyerek yaklaşık 893 bin vatandaşımızın borcunu sonlandırmış oluyoruz. Bu sayede bu kişilerin eke bir kısmının finansal araçlara ulaşım engeli ortadan kalkacak.

Vatandaşlarımızın meccani çıkan çek, ihtarname edilen senet, emniyet kartı ve diğer emniyet borçlarını vaktiyle ödeyememesi, finansal araçlara erişimin önünde tıpkı ayrıksı bariyer yerine karşımıza çıkıyor ve bu durumdaki vatandaşlarımız riskli kategoride akseptans ediliyor. Teklifimizde söz konusu borçların ödenmesi geciken kısmının 1 Orak Ayı 2023’e büyüklüğünde tamamının ödenmesi veya yeniden yapılandırılması halinde bu kişilerle yapılan finansal işlemlerde riziko kayıtlarının, cesaret kuruluşları ve finansal kuruluşlarca dikkate alınmayacağına yönelik aranjman yapıyoruz.”

TBMM Başkanvekili Çap Adan, teklifin topu üzerindeki görüşmelerin tamamlanmasının peşi sıra iki öğün güruh kâfi sayısı bulunamaması üstüne, birleşimi erte saat 14.00’te katlanmak için kapattı.