Avrupa Politik Topluluğu’nun Prag’bile düzenlenen ilk toplantısına katılan Erdoğan, Ermenistan Başbakanı Paşinyan ile ayrımsız araya geldi. söz konusu ülfet, 13 yılın ardından liderler düzeyindeki önceki konuşma oldu.Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Avrupa Politik Topluluğu’nun (ZIR) oran ve hükümet başkanları seviyesindeki geçmiş toplantısına süzülmek üzere gittiği Prag’da Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ile resmi aynı konuşma gerçekleştirdi.
Cumhurbaşkanlığı’nın Twitter hesabından, Erdoğan ve Paşinyan’ın bire bir fotoğrafı yayınlandı. Tweette, “Cumhurbaşkanı Erdoğan, Avrupa Siyasi Topluluğu toplantısı amacıyla bulunduğu Çekya’nın başkenti Prag’birlikte Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ı akseptans etti” denildi. Heyetler arasındaki görüşmenin, basına sadık biçimde gerçekleştirildiği kaydedildi.
Türkiye ve Ermenistan arasındaki en üst reis seviyesindeki mülakat, 2008 ve 2009 yıllarında oynanan Türkiye-Ermenistan futbol maçları çerçevesinde gerçekleşmişti. O dönemde, dönemin cumhurbaşkanı Abdullah Gül Erivan’a ve tıpkı yıl bilahare da Gül’ün Ermeni mevkidaşı Serj Sarkisyan Bursa’ya gitmişti.
Resmi görüşmelerden saatler evvel bile Erdoğan, Paşinyan ve Azerbaycan Reisicumhur İlham Aliyev ile gayriresmi benzeri ülfet gerçekleştirdi. Üç liderin ayrımsız arada oturarak kardeşçe ettiği görüntüler, toplumsal medyada sık sık paylaşıldı.
Ankara ve Erivan normalleşme sürecinde
Halihazırda diplomatik ilişkileri bulunmayan Türkiye ve Ermenistan, ilişkilerini normalleştirme ve sınırlarını açılış yönünde paçarız etap atmışlardı. İki ülke marifetiyle atanan hususi temsilciler, o dönemden bugüne dört defa tıpkısı araya geldi. söz konusu görüşmelerde elde edilen sonuçlardan biri, İstanbul ile Erivan arasındaki uçuşlara başlanması kararı oldu.
Azerbaycan’ın müttefiki Türkiye, Bakü ile el birliği ifşa etmek için, Ermenistan ile sınırını 1993 yılında kapamıştı. 2020 yılında ise Türkiye, Azerbaycan ile Ermenistan beyninde altı hafta süren Dağlık Karabağ Savaşı’nda Azerbaycan’ı desteklemişti. Savaşın sonucunda Rusya arabuluculuğunda hazar anlaşmasına varılmış, Azerbaycan balaban arazi kazanımları elde etmişti.
Macron’dan Erdoğan’a çağrı
Erdoğan, Prag’daki temasları çerçevesinde Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile üstelik düet aynı konuşma gerçekleştirdi. Fransa Cumhurbaşkanlığı aracılığıyla yapılan açıklamaya bakarak, Macron görüşmede Rusya’ya geçerli yaptırımları ihlal ika girişimlerine cevaz vermeme çağrısı yaptı. Açıklamada, Macron “Gerilimi tırmandıran Rusya’yı tefevvuk etmek için uygulanan yaptırım rejiminin önemine vurgu yaptı ve her kalem atlatma stratejisi ile uğraş etme çağrısı yaptı” ifadeleri kullanıldı.
ABD ve Avrupa Birliği’nde, Batı’nın yaptırımlarından andırmak isteyenlerin Rusya’ya karşı yaptırım uygulamayan Türkiye’yi kullanabileceğine dayalı endişeler mevcut.
Erdoğan Prag’birlikte antrparantez, AKARSU Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Çekya Başbakanı Petr Fiala, Bulgaristan Cumhurbaşkanı Rumen Radev ve İspanya Başbakanı Pedro Sanchez’in aralarında bulunduğu çeşitli Avrupalı liderlerle ikili görüşmeler de gerçekleştirdi.
Avrupa Siyasal Topluluğu’nun önceki toplantısı
Çekya’nın başkentinde planlı MADUN’nin evvel toplantısı, Avrupa Birliği (KEZ) üyesi olan ve olmayan 44 Avrupa ülkesinin liderini bir araya getirme özelliği taşıyor. Toplantıya çağırma edilmeyen bir tane Avrupa ülkeleri, Rusya ve Belarus.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un önerisiyle hayata geçirilen MADUN’nin, Avrupa ülkeleri beyninde bir politik diyalog ve ağız dalaşı platformu işlevi görmesi öngörülüyor. Fransa’nın ALT ile rüçhan amacının, SU üyesi sıfır Gün Doğusu ve Güneydoğu Avrupa ülkelerini “Rusya’nın baskı alanı olmaktan takip etmek” olduğu değerlendirmesi yapılıyor.
DW/BÜ,JD
