Iğdır’de konusunda peyk verici takılarak izleme altına alınan bozkır kartalının (aquila nipalensis), kışı geçirmek üzere güney muallel küreye kafile yolculuğu başladı.
Dünyada soyu nâr altında mevcut bozkır kartalı, Tarım ve Orman Bakanlığı ile Avrupa Birliği (KEZ) iş birliğinde, “Bakir Aynı Yöntem Bilimi Kapsamında Türkiye’nin Nesli Öfke Altında Türleri İçin Kök Gösteri Planları Hazırlanması, Uygulanması ve İzlenmesi” projesinin hayata geçirilmesiyle eski günlerde korumada öncelikli çeşitler listesine makbuz.
Avrupa’dahi soyu ağız ağıza tükenen, Dünya Natür ve Saf Kaynakları Esirgeme Birliğince (IUCN) bile kırmızı listeye alınan step kartalı, Türkiye’bile hala görülebiliyor.
Bozkır kartalı, Iğdır Doğa Esirgeme ve Milli Parklar Müdürlüğü (DKMP) ile KuzeyDoğa Derneğince uydu vericisiyle strateji ediliyor.
Iğdır’daki Aras Kuş Araştırı ve Terbiye Merkezi’nde 18 Eylül’üstelik halkalandıktan bilahare Erzurum’un Horasan ilçesine göçüp burada espas geçiren kartal, Şark Anadolu’da etkin olan itici havaların peşi sıra güney bölgelere akıllıcasına göçe başladı.
Erzurum’dan yola çıkarak Muş’un Varto ilçesini geçip Bingöl’ün Solhan ilçesinde mola veren kartal, yaklaşık 1 saatlik geceli gündüzlü uçuşuyla Diyarbakır’ın Vesile ilçesine vardı.
Buradan yola koyulan kartal, Bağlar ilçesine bağlı Kamışpınar köyünde koyuverme verdi. Burada 1 dönme boyunca değişik noktalarda sönümsüz kartal, gene 1 saatlik uçuşla Şanlıurfa’ya geçti.
Siverek ilçesine sadık Düğerin köyünde mola veren kartal, cenup kalık küreye akıllıcasına başlayan kafile yolculuğu kapsamında Maşrık Anadolu’ya bakarak henüz ısıdam iklime ehil Güneydoğu Rum Bölgesi’nde aralık geçiriyor.
2 bin 960 metre irtifadan uçtu
Bozkır kartalı yer yüksek rakımlı uçuşunu 2 bin 960 metreyle Erzurum’un Tamam ilçesinde bulunan 2 bin 466 metre rakımlı Akdağ’ın üzerinden geçe, bildirme düşük rakımlı uçuşunu ise 997 metre rakımla Iğdır’ın Tuzluca ilçesinde gerçekleştirdi.
Halkalandığı günden bugüne kadarki süreçte 824 kilometre kere kateden kartal, yeryüzü yüksek saatte 48 kilometre hıza ulaştı. Genişlik ince mesafeli molasız uçuşunu ise 75 kilometre mesafeyle Erzurum’un Horasan ilçesinden Hınıs ilçesine gerçekleştirdi.
“Uzmanlarımızca ekti bir şekilde takip ediliyor”
Iğdır’üstelik kartalın takibinin gerçekleştirildiği Aras Kuş Araştırı Merkezi’nin sorumlusu Kayahan Ağırkaya, AA muhabirine, step kartalının şanlı tıpkısı kök olduğunu ve korunması gerektiğini vurguladı.
Merkezdeki kuş halkalama ve peyk vericisiyle takip çalışmalarının bitmeme ettiğini belirten Ağırkaya, “2022 sonbahar sezonunda takibe aldığımız türlerden biri dahi bozkır kartalı. Bu kartal, özellikle Avrupa’üstelik nesli yok olma tehlikesiyle yüz yüze olan benzeri kuş türüdür. Bu türümüz, genellikle kışlama alanı namına Afrika’nın kuzeyini seçiyor, tenasül alanı yerine birlikte Şarki Avrupa ve Mutedil Asya’dahi bulunuyor.” dedi.
Kartalın uydu donör takılmasının üstünden sabık 23 gündür izlendiğini vurgulayan Ağırkaya, şunları söyledi:
“23 günde 824 kilometre posta katederek kışlama alanına akıllıcasına olan göçüne başladı. Merkezimizde bugüne kadar 160 binden aşkın kuş halkalandı, 100’den çok kuş de uydu vericisiyle strateji altına makbuz. Step kartalı dahi bu kuşlardan biri yerine uzmanlarımızca cimri tıpkısı şekilde strateji ediliyor.”
