Kur korumalı yatırım hesaplarının (KKM) devreye girmesiyle bankalardaki mevduatlarda, TL cinsi yatırım oranları sürekli düşüyor. Şebnem Turhan, Dünya’daki haberde, KKM ile birlikte mevduatlardaki değişimin rakamlarını verdi. İşte Turhan’ın o haberi:
Dolardaki aceleci yükselişin önüne ayrılmak ve bağan ürem politikası zımnında yeğleme edilmeyen TL mevduatı daha gelgelli hale getirip döviz talebini azaltmak için devreye alınan kırat korumalı TL tevdiat hesabı bankacılık sektöründe mevduatta dolarizasyonu arttırdı. KKM devreye girdiği önce hafta TL mevduatın KKM dünya toplam tevdiat içindeki payı 37,35 seviyesinde iken Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) 27 Mayıs haftası verisinde KKM dünya TL mevduatın payı yüzde 28,15’e geriledi. KKM dövizdeki değişime duyarlı olduğu ve tevdiat getirisi kurdaki değişime göre mudilere sunulduğu için dövize endeksli adına değerlendiriliyor. Döviz mevduatının payı ise KKM devreye girdiği önce hafta KKM ile gelişigüzel yüzde 62,05 seviyesinde iken 27 Mayıs itibariyle KKM ile gelişigüzel döviz mevduatının toplam tevdiat içindeki payı yüzdelik 71,84’e daha çok. Yani KKM’nin devreye girdiği ilk haftadan bu yana TL mevduatın payı 9.2 puan azalırken dövize endeksli mevduatın payı 9 2 nokta artmış oldu.
KKM ile Rusya Ukrayna savaşının başladığı gücük ay sonuna kadar döviz kurlarında benzeri istikrar sağlanmış ve dolar/ TL 13.5-14 liralık seviyesinde kalmıştı. Hele şirketlere sağlanan rüşvet avantajı ile dövizden KKM’ye zaman hızlanmıştı. Ancak son dönemde kurlardaki aceleci yükseliş ve şirketlerin maliyetler dolayısıyla mütezayit döviz ihtiyacı KKM’ye geçişlerin ivme kaybetmesine hastalık oldu.
KKM’nin payı %13,68’e yükseldi
KKM değme ne kadar TL mevduat kendisine adlandırılsa da vade bitimi getirisi döviz kurlarındaki değişime bakarak belirlendiği amacıyla analistler dövize endeksli tevdiat olarak değerlendirilmesini elan akıllıca görüyor. KKM evvel namına 20 Çatlak’ta devreye alındı ve geçmiş veriyi 24 Mabeyin 2021 haftasında karşıladık. İlk haftasında 29 milyon lira giriş sağlanırken 24 Meyan haftasında KKM’nin toplanmış mevduattaki payı yüzde 0,6, KKM dünya TL mevduatın mecmu bankacılık sektörü mevduatındaki payı yüzdelik 37,35, döviz mevduatının payı yüzde 62,05, KKM ile beraber dövize endeksli mevduatın payı ise yüzde 62,64 seviyesindeydi. KKM’ye paydaşlık arttıkça KKM aut TL mevduatın toplam mevduattaki payı düşüş eğilimine girdi. 27 Mayıs haftasında KKM’nin payı toplam mevduatta yüzdelik 13,68’e çıkarken KKM hariç TL mevduatın payı da yüzde 28,15’e indi. KKM ile birlikte döviz mevduatının payı de yüzdelik 71,84’e yükseldi. Analistler KKM’nin seçkin ne kadar döviz talebini azaltmayı hedefl ese ve liralaşma stratejisinin bire bir parçası olsa birlikte dövize endeksli olması nedeniyle gine dolarizasyonu artırıcı yönde ağırbaşlılık yaptığına dikkat çekti.
KKM’nin Forma Bankası’na olan yükü veriler açıklanmadığı üzere bilinmiyor. Fakat Hazne ve Maliye Bakanlığı bütçe sonuçlarında KKM dönüşleri için ne büyüklüğünde ödediğini açıklıyor. Buna göre mart ve nisan aylarında KKM dönüşleri üzere 16.3 milyar teklik ödendi.
KKM ve katılma hesaplarında biriken tutarda çoğalma
KKM getirisi yüzde 37’ye ulaştı
KKM ve maliyetler, ihracatı hırçın etkileyecek
KKM’ye ilgi artıyor
