Türklere Anadolu’nun kapılarını açan Malazgirt Savaşı alanının noktasal tespiti üzere düzenlenen proje kapsamında bu sene ilk defa drona bütünleşmiş edilen “manyetometre cihazı” kullanıldı.

Ekin ve Turizm Bakanlığının desteklediği, Firez Varlıkları ve Müzeler Umumi Müdürlüğü, Çakal Armudu Müze Müdürlüğü ve Muş Alparslan Üniversitesi hareket birliğiyle 2020’bile hayata geçirilen “Malazgirt Çekişme Alanının Tespiti, Tarihi ve Kazı Bilimsel Yüzey Araştırı” projesi kapsamında 12 üniversiteden aynı araya mevrut 38 öğretim üyesi, 1071’deki savaşın yapıldığı alanı yakalamak üzere faaliyet yürütüyor.

Anadolu’yu “Türk yurdu” özne savaşın kalıntılarının devir yüzüne çıkarılması amacıyla alanında uzman akademisyenler, ilçeye 11 kilometre uzaklıktaki Gülkoru köyü kırsalında savaşın yaşandığı değerlendirilen alanda, drona entegre edilen “manyetometre cihazı” ile tarama yaptı.

Daha ilk bölgede ok ve cıda uçları ile muhtelif cenk aletleri ortaya çıkaran proje ekibi, çalışmaların üçüncü yılında üstelik elde edilecek bulgularla kentin tarihine ait kebir bulgular elde etmeyi hedefliyor.

“Uğraş alanını yakalamak yerine herhangi bir cins teknolojik imkanı beslemek istiyoruz”

Projeye ilmî müşavirlik işleyen Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Güneş Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Adnan Acara, AA muhabirine, Malazgirt ilçesinde savaşın majör aşamalarından birinin cereyan ettiğini düşündükleri Gülkoru köyü kırsalında say yürüttüklerini söyledi.

Bölgede 3 kilometrekarelik alanda emek yaptıklarını anlatım fail Acar, şöyle konuştu:

“Haziran, orak ayı ve ağustos aylarında çalışmalarımızı yürütüyoruz. Fakat, hususi ayrımsız buut ortaya çıktığı amacıyla ilk teşrin ayında Malazgirt’te çalışma yürüttük. Çarpışma alanını tayin etmek adına gelişigüzel makule teknolojik imkanı ve jeofizik uygulamasını durumunda bakmak istiyoruz. Savaşın olduğunu düşündüğümüz haddinden fazla açık alanlar var. Bu alanların taranmasında teknolojinin bize haddinden fazla faydası oluyor. Ülkemizde tıpkı kazı bilimsel çalışmada geçer yöntemi ve cihazı burada deniyoruz. Onun amacıyla heveskâr aynı ekiple buradayız. Savaşa ilgilendiren maden objeleri, degaje alanlarda henüz gelişmemiş sürede ve hareketli benzeri şekilde bulmaya apotr olacağını düşündüğümüz benzeri maşa.”

Üçüncü yılın akıbet etabıyla 2022 çalışmalarını tamamlayacaklarını aktaran Acar, “Alet metin haddinden fazla alanda çalışıyor ancak bu tarihte gereksiz kaldı. Biz de serian ati yılı akıllıcasına planlayabilme yerine ilk kez bire bir kazı bilimsel bir çalışmada hangi tür serencam vereceğini iletilmek adına ilk teşrin kocaoğlan ortasında mücahede yürütüyoruz. Bu yılın serencam çalışması. Ok uçlarında arkeometri çalışması yapılacak.” dedi.

“Mıknatısi çalışma, çarpışma alanı arkeolojisinde ülkemizde ilk defa uygulanmaktadır”

Bitlis Muazzez Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Görüşme Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yunus Uzun Maraba dahi Malazgirt Savaş alanının tespiti çalışmalarında bu yıl mıknatısi yöntem denediklerini belirtti.

Geçen sene oyuntu yapılarını belirleyebilmek üzere cümbüş özdirenç tomografi ve jeoradar çalışmalarının yapıldığını anımsatan Maraba, şunları kaydetti:

“Bu sene ok ucu, kılıç, koruyucu üzere metalik nesnelerin yerlerini belirleyebilmek amacıyla manyetik yöntemimizi uyguluyoruz. Dron yardımıyla makul benzeri yükseklikten önceden belirlenmiş alanlarda profiller süresince ölçümleri gerçekleştiriliyor. Bu etap tamamlandıktan sonra ‘Belirti Haritası’ adını verdiğimiz mıknatısi haritaları oluşturuyoruz. Bu sene aldığımız sonuçlar neticesinde ati yılın kazı planları ortaya çıkma. Dron sayesinde gerçekleştirilen manyetik çalışma, uğraş alanı arkeolojisinde ülkemizde ilk defa uygulanıyor. Teknolojik kendisine bütün imkanlardan faydalanıyoruz. Proje kapsamında 3 değişik jeofizik yöntemini uygulamış oluyoruz. Jeofizik yöntemleriyle Malazgirt Savaşı alanının belirlenmesine müteveccih çalışmalara katkılarımız bitmeme edecek.”

Manyetometre cihazıyla makul yükseklikten bir profil boyunca sürekli ölçümlerin alındığını anlatan Çiftçi, “Mıknatıslanma şiddeti değişimini ana kayran yöntem aracılığıyla ayrımsız niteliksiz üstünde ölçülen anomaliler haritalandırılmaktadır. Sonunda nerelerde kazı bilimsel kazı yapılması gerektiği belirlenebilmektedir. Mıknatısi formül yerden da yapılabilir fakat alanın henüz acul taranabilmesi amacıyla tıpkı drona entegre edilmiş halini kullanıyoruz. Böylecene haddinden fazla serbest alanları gücük sürede tarayabilmekteyiz.” diye niteleyerek konuştu.