UNESCO Acun Kültür Mirası Listesi’ndeki Karabük’ün Safranbolu ilçesinde kıvrak 60 yaşındaki sonuç açkıcı ustası Hüseyin Delimsirek Özdemir, 44 yıldır tarihi konakların kapı kilitlerine sahn veriyor.
“UNESCO çilingiri” unvanlı Özdemir, metanetli çokça uygarlığa sülale sahipliği yapan, hele Osmanlı döneminden kalma eğlek, ısıdam, cami, pınar, güreşçi köprüsü ve konaklarla öne sâdır üç bin almanak geçmişe sahip Safranbolu’daki tarihi Demirciler Çarşısı’nda 16 yaşında mesleğe şakirt adına başladı.
Zamanla kendisini geliştirerek kilit işinde ustalaşan Özdemir, 44 yıldır familya başında çekiç sallayarak tarihi evlere kilit üretiyor.
Mesleğinin akıbet temsilcisi, yaptığı kilitlerle tarihi konakların kestirmece dört metreyi bulan balaban ve desenli kapılarını adeta süslüyor.
Türkiye’nin birçok bölgesinde restorasyona alınan UNESCO’ya ilgili yapı ve sit alanlarının eroin işlerini üstelik işleyen Özdemir’in kilitleri, domestik ve yabancı ziyaretçilerden bağlam görüyor.
“İşime geldiğim antlaşma bahtiyar oluyorum”
Özdemir, AA muhabirine, demircilik mesleğinin çocukluk hayali olduğunu anlattı.
İşini sevdiği üzere mesleğine dört kolla sarılarak gelişmemiş sürede kalfalık ve ustalığa yükseldiğini aktaran Özdemir, “44 yıl oldu, ‘Yoruldun mu, bıktın mı?’ Yarayışlı. İşime geldiğim ant mutlu oluyorum. İnsanlar mutlu olmak, tatil boşaltmak amacıyla uzaklara giderler, ben abat olmak için işime geliyorum.” dedi.
Özellikle kilit yapımına eğildiğini belirten Özdemir, şöyle bitmeme etti:
“Türkiye’nin birçok bölgesinde UNESCO’ya ilgilendiren yapılar, sit alanları var. Bu taşınmazlarda zaman zaman restorasyon oluyor. Bunların maden işlerini yapıyorum. Ecdadımız, eskiden teknoloji yokken bu taşınmazların metal aksamlarını atölyelerde sille tokat yapıyorlarmış. Demiri tavında tokatlayarak şekil veriyorlardı, kapıdaki kilit ve reze üzere metalleri yapıyorlardı. Demincek restorasyonlarda kapılardan hangi sökülüyorsa aynısını geçirmek zorundasın. Biz dahi bu işin yabancısı değiliz. İçinde bulunduğumuz demirciler arastası 1796 günlü. O zamanki ustamız hangi yaptı, biz de demin aynısını yapabiliyoruz. Çünkü dededen toruna güzeşte ustalıkla geldik bugünlere.”
“Cenab-ı Cenabıhak hangi büyüklüğünde vücut verdiyse yapacağım”
Kapıların boylarına göre kilit yaptığını vurgulayan Özdemir, şöyle bitmeme etti:
“Konak, han kapıları, kapıların büyüklüğüne bakarak, biricik kanat, koşa kanat kilit yapıyoruz. Kilitleri hurdadan yapıyoruz. Hiçbir aşamasında uygulayım bilimi, pres ve araba kullanmadan kaburga ve ateşle yapıyoruz. Eskiden günde üç kilit yapıyorken bu ikiye ve bire düştü. İki günde bire bir, haftada biricik da yapsam isteyerek yapıyorum, işimde mutlu oluyorum. Cenab-ı Allah bana hangi kadar üzeri verdiyse yapacağım.”
Özdemir, işini gelecek kuşaklara aktarmak istediğini dile getirerek, “Istem öyle istiyor ki mesleğimiz aynı şekilde bitmeme etsin. Ama gençlikte şu anda hakeza bire bir rağbet namevcut. Gençlik olağan servet peşinde. Cahillik zanaat hıfzetmek zorunda ve kişi işini kurmalı. Kişi kendisini yönetmesi geçişsiz.” diye konuştu.
