Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü, Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, mobbingin genellikle aksiyon hayatında yaşandığını, planlanmış ve dizgeli ayrımsız eylem olduğunu belirterek, “Mobbingde kişiye beis verilmesi hedeflenir, Şef odaklı sistemlerde zorbalığa yoğun rastlanır. Şayet tümce odaklı benzeri yapı varsa zorba azalıyor. Mobbing hem insanlık suçu hem de hukukta tanımlanmış benzeri cürüm.” ifadelerini kullandı.
Üsküdar Üniversitesi’nden yapılan açıklamada görüşlerine saha sunulan Tarhan, mobbing üzerine değerlendirmede bulundu.
Mobbingin bezdiri yani gözdağı olarak üstelik adlandırıldığını aktaran Tarhan, şunları kaydetti:
“Mobbing ayrımsız kişinin evet bile bire bir takım insanın, benzeri kimseye yahut eksantrik bire bir gruba bezdirici eylemlerde bulunmasıdır. Mobbingde duygusal taciz ve bunun sistematik ayrımsız şekilde yapılması vardır. Yani bir anda saman alevi gibi parlama, mobbing yerine değerlendirilemez. Mobbingde kişiyi yıldırmak üzere yani mahsus ayrımsız hedefe yankılanmak, kişiye uymazlık yöneltmek amacıyla türlü davranışlarda bulunulur. Elbette burada düşünce unsuru ön plandadır. Burada mobbing ika niyetinin olması önemlidir. Düşünce olmadan yani kişinin karakterinin gereği kendisine hakeza davranması mobbing anlamına gelmeyebilir.
Mobbinge umumi yerine hisse senedi hayatında rastlanıyor. İş yerlerinde bazı bazı karşılaşılabilir. ‘Ya bu buna taktı.’, ‘Bu güç sair kişiyle uğraşıyor, onu süründürecek.’ kadar bir imaj elde edildiyse, yani alelhusus tutumlu kişi marifetiyle bu davranışların tıpkısı çalışana yönelik olduğu görülüyorsa o sevimli mobbinge uğruyor demektir.”
“Ruh Bilimsel ceberut yapılabilir”
Genellikle gücü elinde bulunduran fakat kandırma ika üzerine içtimai becerileri hastalıklı olan idarecilerin mobbing uyguladığını tabir fail Prof. Dr. Nevzat Tarhan, şu bilgileri verdi:
“Cebin tarafı kandırma ederek vazgeçirme, strateji geliştirme becerileri vurgun kişilerin itilaf becerileri, meşveret becerileri, arbede çözümü becerileri azdır, acul davranabilirler. Bu özelliklere ehil liderler evet de çabuk ve iveğen yöneticiler, ruhsal zorba geliştirebilirler. Yani tıpkı insana takarlar, bu kişiyi uğraştırırlar mesela bu kişilere herkesin uğrunda bağırıp çağırabilirler.
Ancak bazı bazı de fiziksel tıpkısı istismar evet dahi fiziki tıpkısı taciz kabilinden davranmazlar ama ona selam vermezler, elini sıkmazlar, yok sayarlar. Bu kişiyle ayn teması bile kurmazlar. Bu kişiye çok aksiyon verirler, onu dayanamaz ağıl getirmeye çalışırlar. ara sıra de planlı bire bir şekilde sorumluluk yapmasına dayanak hazırlar. Topluluk içerisinde can vebal yapınca bile ‘Bak doğrusu bu böyle.’ der, kişinin üzerine harcama. Bunu taammüden düzenlenen bire bir şekilde yapar.”
“Mobbing hem yabanlık suçu hem birlikte hukukta tanımlanmış tıpkı yanlışlık”
Mobbingin hem insanlık suçu hem birlikte hukukta tanımlanmış benzeri yanlışlık olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Nevzat Tarhan, fakat mobbingin ispatının dümdüz olmadığını, mobbinglerin çok kurnazlıkla yapıldığını ifade etti.
Tarhan, şef odaklı sistemlerde zorbalığın haddinden fazla olduğunu vurgulayarak, “Eğer bütün odaklı benzeri yapı varsa merhametsiz azalıyor. Mobbing evet birlikte merhametsizlik, hakkaniyetin ve adil işleyişin olmadığı hisse senedi yerlerinde görülüyor.” bilgisini verdi.
“Becerikli ya dahi liderin karakteri, kendisi kabilinden düşünmeyen herkesi düşman kadar görüyorsa, mobbing etme potansiyelleri erdemli”
Mobbing uygulayan yöneticilerin üç özelliği bulunduğuna bel eden Tarhan, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Mobbing uygulayıcı eşhas kâh özelliklere sahiptir. Sistemdeki idareci evet dahi liderin karakteri, kendisi kabil düşünmeyen herkesi düşman kabilinden görüyorsa elden kendi çıkarının etrafına topluyorsa mobbing ika potansiyelleri yüksektir. Bu türlü liderlerin üç özelliği vardır; benmerkezcidirler, takkadak kendini eşkal yerine alır, makyavelisttirler yani ‘Hedefe yankılanmak üzere herhangi bir şey caizdir.’ derler, üçüncüsü da mükemmeliyetçidirler, beklentileri yüksektir.
Hedefe aksetmek için kendilerini üstelik zorlarlar başkalarını üstelik zorlarlar. Adalet doğruluk kavramına ehemmiyet vermezler, devamlı akıllıcasına değiştirirler, ilkesizdirler. Benmerkezci olduklarından sisteme odaklı değildirler, bunun amacıyla bile kurumsal bina oluşmamıştır. Grupta kurbanlar vardır ve orada sık sık gelişim değiştirmeler yaşanır.”
“Mobbinge direnmek gerekir”
“Mobbinge karşı kendini savunamayan şahıslar varsa mobbing artıyor.” bilgisini veren Prof. Dr. Nevzat Tarhan, mobbingle dövüşmek için kişinin mobbinge uğradığını düşündüğünde o kişiyle nasıl konuşması gerektiğini aktardı.
Tarhan, “Mobbinge uğrayan kişinin hayır demesi haddinden fazla mehabetli. Yöneticisinin mobbing uyguladığını düşünen gönül, bunu akıllıca olan aynı dille anlatıp ‘Bana herkesin ortamında yaptığınız davranış evet dahi söylediğiniz şeylere çokça incindim, haddinden fazla üzüldüm. Bilmenizi isterim.’ diyebilmesi şanlı burada.
Bunu dediği ant cebin canip ‘Bu kişinin niyeti benim düşündüğüm kadar değilmiş.’ diyebilir. Şayet bu birey basiret okuyorsa kafasındaki peşin fikir dağılır. Zorbalığın gücü kurbanın kabullenmesinden kaynaklanıyor, gözdağına cebin koymamasına dayanıyor. Mobbinge pekâlâ bekinmek gerekir.” ifadelerini kullandı.
