Kahramanmaraş merkezli meydana gelen ve 10 ili etkileyerek büyük kayıplara sebep olan deprem felaketi, 17 Ağustos 1999 depreminin yaşandığı Kocaeli’birlikte hasar görmeyen Tavşancıl’ı akıllara getirdi. Mahalle sakinleri, Tavşancıl’ın depremden sebep etkilenmediğini anlattı.

17 Ağustos 1999’bile saat 03.02’de 7,4 kadar meydana gelen ve 45 saniye süren Marmara Depremi; Kocaeli, Yalova, Sakarya ve Düzce’bile yıkıma etmen olmuştu. 2010 yılında yayımlanan Divan araştırma raporuna göre, 18 bin 373 sevimli öldü, 48 bin 901 güç yaralandı. Şişman kayıplara faktör olan depremde 285 bin 211 familya ile 42 bin 902 hisse senedi yeri hasar gördü.

O tehlike geceden bir nice ilçe nazik hasar alırken, Dilovası ilçesine vabeste Tavşancıl’birlikte hiçbir kaybolma yaşanmadı. Çabukça yanı başında bulunan Körfez’dahi çok sayıda yapı yıkıldı ancak Tavşancıl’da ayrımsız tuğla bile yerinden oynamadı.

Kahramanmaraş merkezli iki iri depremin 10 ilde nazik hasar oluşturması ve gâh eskimemiş binaların yıkılması, 1999 depreminde kırık hattı üzerindeki Tavşancıl’birlikte tek tıpkısı binanın da yıkılmamasını akıllara getirdi.

Tavşancıl, 1989 yılında belediye başkanı seçilen Salih Zaman’ün bili insanlarıyla birlikte hazırladığı ümran planı yardımıyla zinde ayakta kalmıştı.

“Buraya çok pir bire bir mamure bıraktı”

1999 yılında meydana mevrut sarsıntı sonrasında Tavşancıl’birlikte yaşamaya başlayan Yusuf Ekici, “1989 yılında Salih Bölüm adında bire bir belediye başkanımız geldi. Başkan Bölüm, buraya çokça adamakıllı bir ümran bıraktı. Başkan çabucak 2.5 tekmil çıkmaya cevaz veriyordu. O katın konusunda kimesne çıkamıyordu. Bunun sebebini 1999 depreminde tanıklık ettik. 1999 depreminde rastgele yer yıkılırken çabucak tavşancıl akva imdi. Salih Dolaşma çokça pir ayrımsız ürün bizlere bıraktı. Allah ondan bin tekmil razı olsun. Babasına, amcasının oğluna, andıran arkadaşına kimseye üstelik ikmal çıkmasına izin vermemiş. Sadece ailesine değil tek kimseye cevaz vermemiş. Belki Komutan Salih Gün, 1999 depreminin olacağını hissetti. Bu bölgede hala çokça aşkın 2.5 katın üzerine çıkmamaya çalışıyorlar. 1999 depreminde Dilovası üst bölgede yaşıyorduk. O bölgede depremde tamamen yıkıldı amma burası hiçbir şekilde yıkılmadı. Buranın imar planı rastgele yere aktarılması gerekiyor. Çıktı 2.5 katın üstüne hiçbir yerde ev yapılmaması geçişsiz. Familya yapacaksak bile kuvvetli yapalım, tek duygusal uymazlık görmesin” dedi.

“Evin üzerine mezuniyet geçmek isteyen babasına birlikte cevaz vermedi”

1989 yılında Tavşancıl Belediyesi’nin Sosyal Tesisler Müdürü olarak görev fail Mehmet Para Nârıbeyza ise “Başkan Salih Akgün’ün unutamadığım tıpkı sözü vardı; ‘Deprem insanları öldürmez, eş öldürür’ derdi. Depremden evvel evinin üstüne bitirme geçmek isteyenlere cevaz vermedi. Başkaca habbe konusunda mezuniyet çıkmak talip babasına de müsaade vermedi. Buranın yer sarsıntısı bölgesinde olduğunu söyledi. Tavşancıl’üstelik üstelik İstanbul gibi 7-8-10 bükülmüş binalar olsaydı bura üstelik yıkılırdı. Kahramanmaraş’taki depremde çokça şişman torluk olduğunu düşünüyorum. Salih Ahit belediye başkanı olunca ilk projesi depremle ilgili oldu. Bu projeyi Kocaeli Üniversitesi malumat insanları, talim üyeleriyle yaptı. Salih Dönüş depreme temas ant duyarlıydı, ‘Türkiye’de yer sarsıntısı olacak, kaçınılmaz’ derdi. Salih Eş kimseye itmam çıkmasına müsaade vermediği üzere ona çok kızanlar oldu. Bir Zamanlar burada aile yaparken ustaların başında bekledik, malzemeden çalmalarına bariyer olduk. Doğuda meydana gelen zelzele cihetiyle üzgünüz, Türkiye’nin başı sağlıklı olsun. İnsanlar, hikmet ve arziyat uzmanlarıyla danışmadan artık aile almasın. Doğudaki depremde evlerde beton gözükmüyor. Bizim Tavşancıl Mahallesi dahi fay hattı üstünde. Daha Çok ilaç kırılmak zorunda. Deniz kumuyla sülale yaparsanız yıkılırsınız. Biz evlerimizin hepsini çakılla yaptırdık” diyerek konuştu. – KOCAELİ