Asma Bıyığı tedavisi üzere doktor da olsa banko sertifika şartı aranması gerektiği, ehlihibre olmayan kişilerce yapılan yanlış uygulamaların hayati tehlikeye nöbet açabileceği belirtildi.

Diyarbakır’de görevli benzeri hekimin 70 yaşındaki hastasının gelgel yolunun ense kısmına yapışan sülüğü etken şekilde çıkarmasına ilgili görüntü, sülük tedavisini aynı posta elan gündeme getirdi. Paylaşımı yapan hekim, hastasının sülüğün yedikleriyle o bölgeye yapıştığını söylediğini aktararak, bunun kusurlu sülük tedavisi uygulamasından kaynaklandığına meni etti.

Hekimin bu görüşünü kâh uzmanlar desteklerken kâh uzmanlar ise eskiden kendilerinin bile azık veya akarsu kaynaklı sülüğün yutulmasıyla karşılaştıkları vakalardan örnekler verdi.

Sülük tedavisi üstüne AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Bezmialem Nakit Üniversitesi Geleneksel ve Tamamlayan Tıp İleri Araştırmalar ve Uygulama Merkezi (GETAMER) Koordinatörü Prof. Dr. Abdurrahim Koçyiğit, 600 civarında çeşidi bulunduğunu, bunların sadece 15’inin tıbbi amaçla kullanıldığını anlattı.

Türkiye’birlikte 2 nev tıbbi sülüğün rahat olduğuna değinen Koçyiğit, uygulamanın falsolu kullanıldığında bati komplikasyonlara öğün açabileceğini ifade etti. Koçyiğit, tıbbi sülüğün hekim olmayanlarca kullanılması halinde enfeksiyon riskinin çokça faziletli olduğuna dikkati çekti.

“Kanama durdurulamayabilir”

Bu risklerden birinin doktor olmayanların ayrımsız sülüğü birçok el kullanması ve bu nedenle kan marifetiyle bulaşan hastalıkların başkalarına geçebilmesi olduğunu belirten Koçyiğit, antrparantez, nezif diyatezi olanlarda kanamaların durdurulamayabildiğini, kansızlık (kansızlık), alerjik tepki ve enfeksiyon oluşabildiğini kaydetti.

Usulüne akıllıca yapıldığında sülüğün müfit benzeri otama yöntemi olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Koçyiğit, “Sülüğün sözde emdiği çağ orada otama yapıyor kabil düşünülür. Cümle tersine sülüğün emdiği soluk değil verdiği ifrazat bizim amacıyla haddinden fazla heybetli. Sülüğün 100’e andıran cerrar var. O dişleri deriye geçirdiği antlaşma 100 civarında aktif etken maddeyi kana karıştırıyor. Tedavi edici özelliği kana karıştırdığı maddelerden geliyor.” bilgisini verdi.

Sağlık Bakanlığınca yayımlanan yönetmeliğe bakarak, 15 dalda sertifika almak koşuluyla hoppadak diş hekimleri ve hekimlerin geleneksel ve tamamlayan tıp alanındaki tedavileri aplikasyon yetkisi olduğunu belirten Koçyiğit, bunlardan birinin birlikte asma bıyığı tedavisi olduğunu aktardı.

Koçyiğit, “Şehadetname almayanın hekim de olsa bu tedaviyi etme yetkisi namevcut. Sertifikası sıfır, doktor sıfır birileri eliyle hakeza tıpkısı otama ( Twitter’daki olay) işlenmiş cins. Türkiye’bile yeryüzü iri problemlerden biri, doktor olmayan eşhas yoluyla alelhusus kupa ve sülük tedavisi çokça yapılıyor.” dedi.

Sülüğün ağız içerisinde yerleşip tedricen büyümesinin türlü olmayacağını savunan Koçyiğit, şöyle bitmeme etti:

“Sülük 60 seneye büyüklüğünde yaşayabilen ve çokça kırıcı büyüyen ayrımsız mikroorganizma. Gücük sürede orada merkez, yuvalanıp büyümesi çok söz konusu değil. Fakat yetik şekliyle alabilir. İçeriye girip üstelik ondan sonra büyümesi bahis konusu olacağını düşünmüyorum. Belki yemek yerken yutmuş olabilir. Amma bu de çok zayıf tıpkı belki. Bunu açıklamak çokça baskı. Asma Bıyığı tedavisi işleyen birisinin bile kalkıp bile boğaza asma bıyığı uygulaması olabilir değil diye niteleyerek düşünüyorum.”

“Diş hitit iltihaplarında, çokça kalın değil ama uygulanabiliyor”

Bezmialem Kazanç Üniversitesi GETAMER Hirudoterapi Uzmanı? Dr. Kâmil Tercan üstelik sülükle ilgilendiren bir iki da olsa ağızdan muteber tedavilerin mevcut olduğunu rapor etti.

Kendisinin hakeza aynı olayla karşılaşmadığını anlatan Tercan, “Bu canlılar çokça saf hareket edebiliyorlar. Galiba hunriz ayrımsız bölgede olduğu üzere orada çabuk şekilde boğaz ve aşındırmak borusu bölgelerine akıllıcasına akım edip kontrolden çıkma benzer.” dedi.

Ağız zarfında diş eti iltihaplarında sülük tedavisinin uygulanabildiğini belirten Tercan, şöyle konuştu:

“çıktı uygulandığı yer damarsal ve dolaşımla ilgili sıkıntılar. Yapılması müstelzim, bu tedavinin yan etkisi olduğunu bile bile bile girişmek. Genişlik balaban yan etki enfeksiyon ve bu vakadaki gibi sülüğün belli benzeri yere akla yatkın akım edip kontrolünü sağlayamamak. Bu haddinden fazla az görülebilecek tıpkı molekül amma otama sonrası olmuş olabilir. Hastanın hayati tehlikesi üstelik cins. Nezif kontrolü sağlanamayabilir veya enfeksiyon olanaklı. Siftinlik balaban bütün şehirlerde bu eğitimleri almış doktor arkadaşlarımız var. Öz muayenehanesinde, hastanede uyguluyor olabilir. Makro olan o eğitimi almış ve uygun ortamı sağlıyor olması. İnsanlar bu merkezleri bulsunlar.”

“Akarsu, çok yapraklı sebzelerden kaynaklanabilir”

Türkiye Acil Tıp Derneği Yönetim Kurulu Üyesi ve Ankara Şehir Hastanesi Ivedi Tababet Kliniği Yetişek Görevlisi Prof. Dr. Ayhan Özhasenekler, bu forma parazitlerin, hele rustik kesimde, dezenfeksiyon yapılmayan akışmaz sularda ve öz kenarlarında bulunduğunu, o bölgelerde dallı güllü ahali ile çobanlık gibi mesleklerle uğraşan insanların akarsu ihtiyaçlarını karşılarken bunları yutulabildiğini anlattı.

Bu parazitlerin, eş vücuduna yerleşerek büyüdüklerini belirten Özhasenekler, kavşak ve yanak içleri ile kurgu ve boğaz kabilinden sümük doku denilen dokularda kan emerek beslendiklerini rapor etti.

Prof. Dr. Özhasenekler, bunların insan vücudunda aynı kaç bölüm ve hafta kalabildiklerini, tagaddi durumuna göre büyüdüklerini ve salgıladıkları hiroit adlı maddeyle kanamaya nöbet açtıklarını aktararak, büyüklenme tıkanıklığı, ses değişikliği, teneffüs sıkıntısı, ağızdan içki tükürme kabil şikayetlere ve sonsuz yerine hafif kanamaya posta açtıkları amacıyla kansızlığa dahi illet olabildiklerini belirtti.

Geleneksel ve tamamlayıcı tababet kapsamındaki asma bıyığı uygulamalarının cilde yapışan karasal türlerle gerçekleştirildiğini dile getiren Özhasenekler, şöyle konuştu:

“Islak tip dediğimiz mukozaya yerleşen sülükler, bilmeden yutulan su, marul, maydanoz, böğrülce, dereotu üzere bitkilerden de kaynaklanabilir. Marul domuzuna yıkanmadığında, yaprakları açılmadığında süresince ne olduğunu bilmiyoruz ve hızlı doğranabiliyor. Bu tam eğer tufeyli kesilmemişse, siz de bunu benzeri salatanın içerisinde çokça rahatlıkla yutabilirsiniz. Haddinden Fazla basit olduğu amacıyla fark edilmeyebiliyor. O yüzden bunların gani yıkanması, durulanması, 3-4 saat suda bekletilmesi, yapraklarının arası iyi temizlendikten sonra tüketilmesi heybetli.”

Sosyal medyada yapılan paylaşımdaki görüntüde düzlük kayran vakanın bile sebzeden kaynaklanmış olabileceğini yorumlayan Özhasenekler, eş vücudu ortamında asma bıyığı uygulamasının ölümle sonuçlanabileceği uyarısını yaptı.

Hayatını kaybeden da oldu

Prof. Dr. Ayhan Özhasenekler, 11 yıl fariza yaptığı Diyarbakır’da bunun yaşandığı vakalarla karşılaştığından bahsederek, önce vakayla 2004’te asistanken gördüğünü ve bunu de ulusal bir dergide kaleme aldığını söyledi. Özhasenekler, geçmişte karşılaştığı vakaları şöyle anlattı:

“Bir Numara olgumuz güre ayrımsız çocuktu. Trafik kazasıyla eksantrik aynı hastanede değerlendirilirken, nefes değerinin çok düşük olduğu tespit edilince bağırsak kanama şüphesiyle bize irsal etmişlerdi. Sayrı geldiğinde trafik kazasıyla ilgili her bulgusunun olmadığını gördük. Çocuk ‘Boğazımda birçok gündür ayrımsız şeyler debi ediyor. Sesim arada değişiyor’ şikayetinde bulundu. Tığ bile boğazına çırağ tuttuk. Faal, kart, mor-kahverengi, kısaca 2 santim boyunda benzeri beden gördük. KBB’deki rüfeka direkt ve indirekt laringoskopla burundan ve ağızdan girerek, kamerayla onun sülük olduğunu belirleme ettiler. Sülüğün çıkartılması yalın kat değil. Cımbız vesaireyle tutup çektiğinizde yırtılabiliyor ve kanayabiliyor. Haddinden Fazla kanadığında akciğerlere, kemirmek borusuna kaçabiliyor. Parasız açısından riski olabiliyor. O yüzden doktorlar umumi anesteziyle hastanın başının elan aşağıda, vücut ve bacaklarının henüz yukarı olduğu tıpkı pozisyonda, direkt ve indirekt laringoskop ve kazıma yöntemiyle bilcümle halinde bunu çıkarttılar. Henüz sonraları hastaya zaman desteği verildi, çarkıt sağlığına kavuştu. Bunun lacerem olabileceğini sorduğumuzda çocuğun çoban olduğunu, derelerden, daima yordamsız yerlerden su içtiğini öğrendik.”

Prof. Dr. Özhasenekler, larpadak gelişen solunum sıkıntısı ve zaman tükürme şikayetleriyle kendilerine başvuran 45 yaşlarında benzeri koca hastanın de bir durumu yaşadığını söyledi. Akciğer rahatsızlığından şüphelendiklerini ancak tomografide, ses tellerinin altında 3 santim çapında yabancı bir cisme rastladıklarını anlatan Özhasenekler, henüz tedavi planlanırken, cismin tutunduğu yerden kopmasıyla teneffüs yolunu tıkandığını ve hastanın hayatını kaybettiğini tabir etti.

Otopsi raporunda buna sülüğün neden olduğunun raporlandığını nâkil Özhasenekler, hastanın vefatı sonrasında arkadaşlarının, kişinin inşaat işçisi olduğunu ve son benzeri haftadır kırsal bölgedeki bir inşaatta çalıştığını, yakınlardaki dereden dahi akarsu içtiğini anlattıklarını kaydetti.

Özhasenekler, “Hele rustik kesimde çalışanların bu kabil akışmaz sulardan akarsu içerken dikkat etmesini, başkaca hiç içmemesini öneririz. Hekimlerimizin bile yaşadıkları bölgedeki endemik olaylara, endemik çevreye, ekolojik dengeye çokça ilgi etmeleri gerekiyor tutkun tecrübesi açısından.” tavsiyesinde bulundu.

İbn-i Sina’nın kitabından sülükle ilişkin öneriler

Araştırmacı-yazar Nuray Karpuzcu, İbn-i Sina’nın asma bıyığı tedavisiyle ilgili El-Yasa fi’t-Tıb kitabında vadi verdiği bilgi ve tavsiyeleri anlattı.

Temiz ve kurbağalı sularda cıvıl cıvıl sülüklerin tedavide yeğleme edilmesini öneren İbn-i Sina’nın, boğaza sülük yapıştığında aynı boduç suya kayaç tuzu ya bile sirke eklenerek içilmesini, sonunda sülüğün tutunduğu bölgeyi bırakacağını yazdığını aktaran Karpuzcu, ayrıca soğan suyu içildiğinde ve çörek otu yenildiğinde dahi sülüğün tutunduğu yerden kendisini bırakacağının kitapta anlatıldığını kaydetti.

Karpuzcu, mideye yapışırsa üstelik gato otunun dövülmeden yutulmasının yarayışlı olacağının aktarıldığını ifade etti. Karpuzcu, tarihte, Kleopatra’nın bala sahibi koyulmak, Napolyon Bonapart’ın ise askerlerinin muafiyet sistemlerini perçinlemek amacıyla bu tedaviden faydalandıklarını anlattı.