“Dolmabahçe’deki törende yığılışma cihetiyle 7’si gayrimüslim 11 can hayatını kaybetmişti”

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) İnsani ve Sosyete Bilimleri Fakültesi Zaman Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Mithat Atabay, 10 Kasım 1938 tarihinde hayata gözlerine yuman Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün, 18 Teşrinisani 1938 tarihinde Dolmabahçe’üstelik katafalka konulmuş cenazesinin halkın ziyaretine açıldığını söyledi.

Dr. Mithat Atabay, Mustafa Eksiksizlik Atatürk’ün katafalka konulmuş cenazesi için yüz bin kişinin akın ettiği Dolmabahçe’da, halkın katafalk ziyareti sırasında oluşan izdiham dolayısıyla 7’si gayrimüslim 11 kişinin hayatını kaybettiğini, 40’tan fazla kişinin da yaralandığını belirterek, “Onlar bile Mustafa Kemal’i zat liderleri olarak görüyorlardı. ve serencam misil görevlerini yazmak amacıyla oraya gittiler” dedi.

Tüm Türkiye’dahi bugün Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün ebediyete intikalinin 84’üncü sene dönümü nedeniyle yâd törenleri düzenleniyor. Atatürk’ün 10 Teşrinisani 1938 tarihinde hayata gözlerini yumduğu saat 09.05’te sunulan ‘Tİ’ işaretiyle gelişigüzel 2 dakikalık içtinap etmek duruşunda bulunarak, adeta avlu duruyor.

ÇOMÜ İnsani ve Topluluk Bilimleri Fakültesi Zaman Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Mithat Atabay, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Eksiksizlik Atatürk’ün ebediyete tefehhüm edişinin 84’ncü yılında, Atatürk’ün 10 Son Teşrin 1938 tarihinde vefatı sonrası, 18 Kasım tarihinde Dolmabahçe’üstelik katafalka konulmuş cenazesi üzere halkın katafalk ziyareti sırasında yaşanan izdiham ve ölümleri anlattı.

Tarih Bölümü Dr. Akademisyen Mithat Atabay, 10 Son Teşrin 1938 tarihinde hayata gözlerine yuman Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün, 18 Teşrinisani 1938 tarihinde Dolmabahçe’da katafalka konulmuş cenazesi halkın ziyaretine açıldığını belirtti. Dr. Mithat Atabay, Mustafa Eksiksizlik Atatürk’ün katafalka konulmuş cenazesi için yüz bin kişinin atak ettiği Dolmabahçe’da halkın katafalk ziyareti sırasında oluşan yığılma zımnında 7’si gayrimüslim 11 kişinin hayatını kaybettiğini, 40’tan fazla kişinin bile yaralandığını söyledi.

İzdihamda, Bahir Yolları İşletmesi Müdürü Raufi Manyas’ın kızı Bilun (16), Anna (58), Roya Koşnir, Roya Koşnir’in kızı Bela Koşnir, Aşevi Hatice (55), Sütçü Diyamendi (40), Abdülhamit (50), Kevser Mehmet (35), Satenik Ohannes (35), Saint Benoit Lisesi Öğrencisi Paul Kuto (15) ve Belçikalı Leon hayatını kaybetti.

“Onlar da Mustafa Eksiksizlik’i zat liderleri kendisine görüyorlardı”

57 yaşında vefat eden Atatürk’ün haddizatında gelişmemiş tıpkı yaşam sürdüğünü tamlayan Dr. Öğretim Üyesi Mithat Atabay, Atatürk’ün ömrünün heybetli bire bir kısmının cephelerde yada askeri birliklerde geçtiğini kaydederek, “Hele Atatürk’ün 1936’dan sonraları esenlik durumunun aceleci bire bir şekilde kötüye gittiği görüldü ve 10 Teşrinisani 1938 tarihinde ise bu hayata gözlerini yumdu. Bittabi Mustafa Eksiksizlik’in ölümü çokça gücük bire bir müddet içerisinde hükümet bildirgesiyle temas tarafa duyuruldu. Şişman bire bir üzüntü meydana geldi. Okullar, resmi daireler tatil edilerek hep bayraklar yarıya indirildi. Mustafa Kemal’in katafalka konulmuş cenazesi de İstanbul’birlikte 17 ve 18 Teşrinisani tarihinde halkın ziyaretine açıldı. Ancak 18 Kasım günü akşam ezanı saatlerinde iri aynı cıvıl cıvıl toplandı ve o sırada izdihama illet oldu. İzdiham sebebiyle 11 hayat hayatını kaybetti, 40 kişide yaralandı. Ölen 11 yaşama içerisinde 7 tanesinin gayrimüslim olduğu, 4 tanesinin ise Mutekit olduğunu biliyoruz. Onlar de Türkiye Cumhuriyeti’nin vatandaşıydı. Onlar de Mustafa Kemal’i öz liderleri adına görüyorlardı. ve akıbet kat görevlerini boşaltmak amacıyla oraya gittiler” diye niteleyerek konuştu.

“Atatürk’ün ebedi istirahatgahına Çanakkale’den toprak konuldu”

10 Teşrinisani 1938 yılında hayata gözlerini yuman Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk amacıyla Çanakkale’deki Cumhuriyet Altını Meydanı’nda bile tören düzenlendiğini ifade aka Mithat Atabay, sözlerine şöyle bitmeme etti:

“Çanakkale’de üstelik bu tören Cumhuriyet Meydanı’nda yapılmıştır. Törene resmi erkan ve kasabalardan köylerden insanlar gelmiştir. İnsanlar nazik üzüntüleri dile getirdi. O tam halkevi başkanı olan Halil Dilmaç’ın konuşması çokça etken olmuştur. Sunma böylecene ölüm marşı çalınmıştır. Bozcaada’de törenleri yapan kişi ise Küçük Asya asıllı ve Mustafa Kemal’in askerlerinden bir tanesi olan Sokrat İncesu’ydu. Aradan yıllar geçti ve 1953 yılında Anıtkabir yapıldı. Anıtkabir’e gönderilecek olan yer konusunda Çanakkale oldukça enteresan olaylara hayal oldu. O sırada Çanakkale Valisi olan İhsan Sabri Çağlayangil, Anıtkabir’birlikte Atatürk’ün kabrine dökülecek toprakları Atatürk’ün savaştığı yerden almıştır. İlk kendisine karargah yeri kendisine kullandığı bugünkü evinin bahçesinden, henüz sonradan Arıburnu’ndaki Mehmetçik Anıtı’ndan, Anafartalar ve Seddülbahir’deki Ertuğrul Tabyası’nın oradan yerey alındı. Henüz sonradan Cumhuriyet Meydanı’nda Atatürk’ün gelişigüzel Çanakkale Savaşları’na katıldığı arkadaşları ve öğrencilerin katıldığı saten torba içerisinde topraklar konularak Ankara’ya gönderilmiş; Atatürk’ün kabrine taşınmasının ardından bu topraklar serpilmiştir.” – ÇANAKKALE

Share: