‘TÜRKİYE’nin çatısı’ kendisine nitelendirilen Ağrı Dağı’nın zirvesindeki şapka buzulları, akıbet yıllarda canlı olan toptan ısınma dolayısıyla eriyor. Ağrı Dağı’nın ağladığını belirten dağcılar, bu acul erimeyle zirveye mümasil yerlerde cümudiye dereler oluştuğunu belirtti.
İran ve Ermenistan sınırında yer düz Balkı’nın Doğubayazıt ilçesi ile Iğdır arasında bulunan, 5 bin 137 metrelik yüksekliğiyle Türkiye’nin sunma yüksek dağı olan Dert Dağı’nın buzulla kaplı zirvesi, gelişigüzel güzeşte dönme eriyor. Seçme sene dünyanın ciharıyek yanından mevrut binlerce dağcı grubu ve turistin ağırlandığı Veca Dağı’ndaki buzulların hemencecik erimesi, tırmanış yapanların kamerasına yansıdı. Eriyen buzullar dolayısıyla dağcılar, zirveye çıkmakta zorlandı. Dağdaki buzulların 10,2 kilometrekarelik alana eş olduğunu belirten Hevesli Dağcı ve Van Yüzüncü Sene Üniversitesi Beden Terbiyesi ve Spor Öğretmenliği Bölümü Hekim Öğretim Üyesi Mustafa Bingöl, buzulların güneyden Balkı Doğubayazıt’ta Öküz Deresi’ne, kuzeyden ise Iğdır Aralık’ta Tamu Vadisi’ne kadar uzandığını dile getirdi.
‘ZİRVEDEKİ BUZ HIZLI ERİYOR’
Buzulların erimesinin arz iyi dağcılar eliyle gözlemlendiğini ve bunu Ağrı Dağı’nın ağlamasına benzettiklerini kaydeden Bingöl, Yıllardır görmediğimiz tıpkısı görünüş ile karşılaştık. Dağın tepesindeki buzulların hızlı hızlı eridiğini görüyoruz. Balkı Dağı’nda İnönü zirvesinin hızla altındayız. Bu yıl havalar çokça ısıdam geçti. İlk yol İnönü zirvesinden böyle şelale kabil suyun aktığını görüyorum. 1998 yılından beri Balkı Dağı’nın zirvesine tırmanıyoruz. İlk kere yüzeyde bu büyüklüğünde suyun aktığını görüyoruz. Şu anda sabah saat 7 civarları er benzeri saate bu suyu dercetmek haddinden fazla enteresan. Buda zirvedeki buzun çokça aceleci eridiğini gösteriyor. 5 bin metrede buzullardan güvenilmez bire bir akarsu akıyor. Önceki yıllarda biz bu sesi buzun ortamında duyuyorduk fakat yüzeyde böyle tıpkı hareket görmemiştik. 1998 yılında Veca Dağı’na ilk tırmanışımı yaptım, emniyetsiz kudretli aynı buzul vardı. Yıllar geçtikçe bu buzul erimeye başladı. 2022 yılındayız ve ilk kez Veca Dağı’nın zirvesinde gelişigüzel tıpkı akarsu akıntısını görüyorum diyerek konuştu.
Bingöl, buzulların bu tezelden erimesinin korkutucu olduğunu aktararak, eriyen dağın etrafındaki dirim alanlarını ve doğayı dahi çokça yara etkilediğini belirtip, Bu hızlı erimeden dünya kimi vakit sel bile olabiliyor. Maalesef yemeden içmeden buzullar değil dünyamızı aceleci ayrımsız şekilde kaybediyoruz. Bir zaman ilk umum ele verip, bu kaybın önüne geçmeliyiz yoksa yaşayacağımız başka benzeri dünya yok dedi.
