Hatay’da, Antakya ile Samandağ ilçesi arasındaki öğün üzerinde, derhâl seçkin evin önünde yükselen küçüklü büyüklü tandırlar, kadınların çamurlu ellerinde şekillenerek hem ekmeklere ezgi katıyor hem bile aile bütçesine katkı sağlıyor.
Tandır, yapımından kurumasına büyüklüğünde sinerji bir sürecin ardından kısaca bir haftada ortaya çıkıyor. Kadınlar, iki periyot dinlendirdikleri killi yerey, akarsu ve saman karışımlı malzemeden elde edilen çamurlardan tandır yapımına başlıyor. Günde genişlik çok 10 santimetre balçık koyulmasıyla benzeri haftada tamamlanabilen tandırlar, nazik tıpkısı sabır ve özenle ortaya çıkıyor.
Hatay’ın Samandağ ilçesinde tandır ika geleneğini sürdüren killi topraktan ürettikleri tandırları satarak evlerini geçindiren kadınlardan biri olan 4 çocuk annesi Sibel Çatal (49) annesinden öğrendiği mesleği çocuklarına dahi öğretmek istiyor. Çocukluğundan beri tandır yaparak geçimi sağladığını belirten Dirgen, tandırları açmak amacıyla geçmiş adına toprağı 15 ile 20 çevrim sulayıp şeker hastalığı kabilinden erittiklerini belirterek, çamuru 1 ahit güneşte beklettiklerini ve elekten geçirdiklerini söyledi. Toprağı havuzda 4 ile 5 saat beklettiklerini belirten Dirgen, “Inatçı kılı ve samanla 1 saat boyunca albeni itici olmasına karşın kategorik ayakla basıyoruz. Çamurla samanı yoğuruyoruz ve ondan sonraları başka yaptığımız çamuru pamuk ile karıştırıp sıva yapıyoruz. Çokça bunaltıcı bire bir hareket, karı başımıza çamurla uğraşıyoruz amma aileye ulama sağlamaya çalışıyoruz” dedi.
Sibel Çatal, tandırın ekonomik kendisine ailelere çokça büyük katkısı olduğunu söyleyerek, “Mesleği annemden öğrendim bizde çocuklara öğretiyoruz adım adım bu patika geçmişten bana annemden sonradan çocuklarıma ve torunlarıma kadar devam edecek. Emek ve bunaltıcı isteyen benzeri hisse senedi. Tandırın ortamında aldatmak, tavuk ve aklınıza hangi geliyorsa yapabiliyorsunuz” diye niteleyerek konuştu.
Ayda sayı farkı 15 tandır ürettiklerini rapor fail Çatal, yapılan tandırların ebatlarına göre 150 ila 300 TL arasında satıldığını kaydetti. – HATAY
