Kamu Başdenetçisi Izzetinefis Malkoç, Ukrayna ile Rusya beyninde hava takası yapılması üzerine tıpkısı insanlık koridoru açılması hesabına çalışmaların yürütüldüğünü belirterek, bu kapsamda İstanbul’birlikte kurmayı planladıkları mekanizmanın teşekkül aşamasında olduğunu bildirdi.
Amme Denetçiliği Kurumunun (KDK) 2022 faaliyetleri ve 2023 hedeflerine ilgilendiren planlı basın toplantısında mütekellim Malkoç, kurumun, kaynak kararlarının yanında toplumun genelini ilişik icraat ve hususi raporlamalar de yaptığın anlatım etti. Malkoç, bu kapsamda 24 Şubat 2022’den beri devam eden Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle Macaristan’a revan Ukraynalılara ilişkin dahi tabir hazırladıklarını belirtti.
KDK vasıtasıyla geçtiğimiz hafta 41 ülkeden 70’in üstünde ombudsmanın tıpkı araya geldiği programı anımsatan Malkoç, programda Ukrayna ve Rusya ombudsmanlarının de görüştüğünü dile getirdi.
Malkoç, “Ukrayna ve Rusya’nın ombudsmanlarının Ankara’da buluşması, Rusya’nın elinde mevcut yaralılar, kadınlar yahut askerler amacıyla yahut Ukrayna’nın elinde mevcut Ruslar amacıyla ayrımsız hanay koridoru, ayrımsız âdemiyet koridoru açılması için mefret benzeri mesai oldu.” dedi.
Şeref Malkoç, KDK adına Ukrayna ile Rusya arasında bir yabanlık koridoru açarak, olabilir olduğu büyüklüğünde insanın rahatlaması üzere ellerinden geleni yapacaklarını kaydetti.
İnsanlık koridorunun açılması üstüne kısaca 3 ay ilk UNICEF’in Ankara temsilciliğinden temenni geldiğini anlatım eden Malkoç, bunun üzerine herhangi bir iki mevki ombudsmanlarıyla görüştüğünü ve olumlu karşılandığını aktardı. Malkoç, iki talih ombudsmanlarının Ankara’daki programda 4 defa KDK’nin koordinatörlüğünde, 4 kez üstelik kişi aralarında müzakere gerçekleştiğini dile getirdi.
Ukrayna ve Rusya ombudsmanlarının üçüncü görüşmesinde, “Değişmeyen alıp hareket yapmamız gerekir” dediğini nâkil Malkoç, iki ombudsmanın dahi buna hazır olduklarını söylemeleri üstüne durumu Reisicumhur Recep Tayyip Erdoğan’a ilettiğini anlattı.
Bundan sonraki süreçte iki ombudsmanın birlikte ülkelerinin şevket başkanlarıyla konuyu görüşeceklerini kaydeden Malkoç, “Sayın Cumhurbaşkanımız Sayın Zelenskiy ve Sayın Putin’le görüştükten sonra tığ yine bu görüşmeyi değerlendirip ona göre adımlar atacağız. Biz şuna ilgi ediyoruz; ateşkesin sağlanması veyahut sulh benzeri konular heybet adamlarının, siyasetçilerin işi. Tığ ombudsmanlığın sınırları içerisinde kalarak insani açıdan hangi hizmetleri yapabiliriz, bu mücahede içerisindeyiz. Geldiğimiz bekçi bakımından gelişim nısıf yarıya halloldu diyebiliriz.” diye niteleyerek konuştu.
Izzetinefis Malkoç, âdemiyet koridoru üstüne değişmeyen vericilerin ilgilendiren ülkelerin siyasileri ve ululuk başkanları olduğuna işaret ederek, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Tığ buna ilgili Sayın Cumhurbaşkanımızı devreye koyarak geçmiş adımı atmış oluyoruz. Ondan sonradan biz özlük sınırlarımız içerisinde hareket edeceğiz. Kararı yeniden o ülkelerin siyasileri ve izzet adamları verecektir, tığ sınırlarımızı biliyoruz. Bizim çalışmamızın önemi nerede? Ukrayna Büyüklük Başkanı’nın uğrunda yüzlerce sevgili vardır. Rusya Ihtişam Başkanı’nın uğrunda yüzlerce sav vardır. Biz bu insancasına koridoru o sorunların önünde getirmeye, hatırlatmaya çalışacağız gelişigüzel 3 ombudsman namına. Bu hatırlatmayı yaptıkça bunun kudretli olacağına inanıyorum.”
“Bu mekanizmayı kurma aşamasındayız”
Kamu Başdenetçisi Malkoç, esir takası üstüne İstanbul’de ayrımsız insani koridorun oluşturulması halinde Türkiye’nin müracaat dışında lojistik manada ayrımsız rolünün bulunup bulunmayacağına dayalı soruyu de cevapladı.
İnsanlık koridorunun oluşabilmesi amacıyla siyasal otoritelerin buna izin vermesi gerektiğine meni eden Malkoç, şunları kaydetti:
“Biz İstanbul’dahi bire bir âlem oluşturmayı iştiyak ediyoruz. Daha filhakika bu öneri hem Ukrayna hem Rusya ombudsmanından bize iletildi. Bunu biz 3 kamer önceki kendilerine söylemiştik, olgunlaştırdılar, şimdi onlar bize ilettiler. Elbette bilcümle bunların oluşabilmesi amacıyla seçkin ülkenin siyasi otoritelerinin, siyasal iradelerinin buna izin vermesi gerekiyor. Bunun üzere basitçe sağlaması gerekiyor. Yoksa ombudsmanların gücü bu koridoru açmaya yetmez, görevi üstelik bu değil doğrusu. Ombudsmanların görevi bu konuda kamuoyu bina etmek ve devleti yönetenler nezdinde, onların gündeminde ön sıralara bunu yerleştirmek. Şayet siyasal egemenlik oluşursa ki ben oluşacağına inanıyorum, bu de Sayın Cumhurbaşkanımızın, Sayın Zelenskiy ve Sayın Putin ile görüşmesi neticesinde ortaya çıkma.”
Türkiye’deki görüşmelerde gelişigüzel iki ombudsmana da nöbet haritası çıkarılması tavsiyesinde bulunduğunu bildiren Malkoç, “Ukrayna tarafı Moskof ombudsmanına 800 kişilik tıpkı çizgilik verdi, Rus ombudsmanı Ukrayna ombudsmanına 200 şahsiyet tıpkısı liste verdi. Bununla bağlı değil fenomen, bu yaralılarla ilgilendiren, esirlerle ilişik cetvel. Bunun birlikte binlerce bala var, avrat var, başka problemler var. Şayet tığ bu İstanbul platformunu kurabilirsek bu bahsettiğimiz konular henüz niteliksiz konuşma edilebilir. Çözüme elan basit ulaşılır. Bu mekanizmayı ihdas aşamasındayız.” ifadelerini kullandı.
(Sürecek)
