VAN Yüzüncü Sene Üniversitesi (YYÜ) Afet Yönetimi ve Hareket Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Doç. Dr. Azad Akva Selçuk, Hakkari’nin riskli toprak olduğunu söyledi. Binalarda risk incelemelerine başlandığını belirten Doç. Dr. Selçuk, “Yüksekova- Şemdinli kırık zonu 7 ve eğin yer sarsıntısı üretme potansiyeline erbap. Şu bir asıl kim; Yüksekova ve Şemdinli’da şişman ayrımsız yer sarsıntısı bekleniyor” dedi.

Van Yüzüncü Sene Üniversitesi (YYÜ) Afet Yönetimi ve Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Doç. Dr. Azad Kuvvetli Selçuk, Kahramanmaraş merkezli 11 kentte yıkıma illet olan depremlerin arkası sıra bilgi insanlarının ilgi çektiği Hakkari bölgesiyle ilişik izah yaptı. Türkiye’dahi seçkin 10-15 yılda bir depremle yüz yüze kalındığını anlatan Doç. Dr. Selçuk, mutluluk adına bazı gerçeklerle yüzleşilmesi gerektiğini söyledi. Yapılar için kavisli yerleşim yerlerinin seçildiğini kaydeden Doç. Dr. Selçuk, bunun örneklerinin serencam depremlerin yaşandığı yerlerde görüldüğünü, ovadaki yerlerde yadımlama yaşandığını, akla yatkın iskân yerlerinde ise yıkımın bir iki olduğunu ifade etti.

YAŞANANLAR UNUTULMAMALIYaşanan acıların, aradan güzeşte zamanda unutulup tıpkısı hataların tekrarlandığını anlatan Doç. Dr. Selçuk, herkesin özeleştiri yapması gerektiğini belirterek, şöyle konuştu: “Türkiye’dahi Beyaz Zehir Tetebbu Arama’nın (MTA) hazırladığı ayrımsız yer sarsıntısı haritamız var. MTA büyük ayrımsız iş gider etmiş ve ruhlu fay hattını oluşturmuş. Yaklaşık 473 modül bu güçlü haritasında fay var. Bunlar zelzele tezyit potansiyeline topluluk olan faylar. Bunun birlikte ayrımsız bile bizim sismik ara dediğimiz yani teferruatlı müddet deprem üretmeyen ve şişman yer sarsıntısı çoğaltma potansiyeline ehil olan faylar var. Bunlara özen çekiliyor. Pazarcık segmenti üstelik bu şekildeydi. Bilfarz Bingöl’dahi Yedisu segmenti, Ovacık fayı, Malatya fayı, yer sarsıntısı olması bekleniyor. Niçin, çünkü siz bir düzentileme yapıyorsunuz. Söz Temsili biz Van YYÜ namına Balık Gölü’nde, Çaldıran’bile tıpkı projemiz vardı. Proje kapsamında dedik ki; Balık Gölü bundan tahminî 600 sene önceki sunu nazik depremini üretmiş. 600 yıldır büyük yer sarsıntısı üretmemiş. Etmek kim bunun deprem potansiyeli var. Bakın burası koca diyoruz.”‘YÜKSEKOVA ADINDAN BELLİ, BİR ARIZASIZ ‘Hatay’a elan önce yapılan uyarıların aynısının, demincek Yüksekova-Şemdinli kırık zonu için meri olduğunu anlatan Doç. Dr. Selçuk, “Bu bilimsel yerine ortaya konmuş. Bu kırık 7 ve vücut sarsıntı reprodüksiyon potansiyeline ehil, bura bire bir sismik mesafe. Üstelik Yüksekova-Şemdinli fay zonunun bulunduğu kayran bizim Türkiye içerisindeki sunma büyük anne bindirme zonu olan Bitlis-Zagros bindirme zonunun acilen kuzeyinde yer alıyor. Yüksekova, adından mahsus bura ayrımsız müstevi. Kahramanmaraş’ta gördük. Dayanak iyiyse seçkin madde olmuyor. Ancak ilave dediğimiz aynı görüngü var. Alüvyon destek, yordamsız gereç o yüzden haddinden fazla sallanıyor ve imdi yıkılıyorsunuz” dedi.Doç. Dr. Selçuk, “Yüksekova’nın zemini bataklık, yani bataklık içerisinde. Yüksekova’nın herhangi bir yeri mi riskli? Yararlı. Yüksekova ve Şemdinli’birlikte çalışmalarımız var. Şemdinli’ye gidip baktığınız devir çıktı dağlık kesimlerde. Zira yerleştiği yer kayaç zemini amma Yüksekova’nın özellikle süssüz kısmına baktığınız zaman ovadaki yerleşme yerleri haddinden fazla büyük risk altında. Yüksekova’nın havaalanı de doğrusu ovanın içerisinde işlenmiş durumda” ifadelerini kullandı.ÇALIŞMALARA BAŞLANDIHakkari bölgesinde depremle ilgilendiren çalışmaların başlatıldığına dikkati calip Doç. Dr. Selçuk, “Binalarla ilgili Hakkari’birlikte, hem AFAD İl Müdürlüğü hem bile Kasaba, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü, okullarda düzentileme yapmaya başladılar. Bu farkındalığın sürdürülebilir olması lazım. Şu tıpkı asıl ki, Yüksekova ve Şemdinli’üstelik büyük aynı yer sarsıntısı bekleniyor” dedi.

Depremin olduğu kentlerdeki bulut duyduğu konuyu anlatan Doç. Dr. Selçuk, “Van’daki depremden sonraları bazı vatandaşlar evlerindeki hasar durumunu fark etmek için itirazda bulundu. Van’üstelik birey adına çetin hasarlı binanızı mutedil hasara atfetmek veya ılımlı hasardan az hasara çevirmek üzere itirazlar vardı. Kavisli anlatım verildi diye muhit afet alanına döndü. Mahkemelere dosyalar gitti. Cesamet bununla ilgili müeyyide koyacak. Güçlendirmeyle filan ölçülü hasara çevrilmeyecek. Van’bile yaşanan önceki depremde yıkılmayan binalar 5,6’lık depremde yıkıldı. Şayet o binada siz yavaş hasardan mutedil hasara çevirmişseniz, o binada ölen seçkin kişinin günahı sizden sorulur, ölen gelişigüzel kişiden siz sorumlusunuz” diye konuştu.