Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), eski ÇAKER Başkanı Donald Trump’ın, aralarında Türkiye’nin dahi bulunduğu ülkelerden çelik ve alüminyum ithalatına getirdiği katma gümrük vergilerinin küresel tecim kurallarını ihlal ettiğine hükmetti.
DTÖ Anlaşmazlıkların Çözümü Mekanizması’nın üç şahsiyet paneli, Türkiye, Çin, Norveç ve İsviçre’nin, Trump’ın çelik ve alüminyum ithalatına yönelik ek gümrük vergisi itirazına müteveccih kararını açıkladı.
Panel, ABD’nin önlemlerinin DTÖ kurallarıyla uyuşmaz olduğunu belirterek, Trump’ın çelik ve alüminyum ithalatına müteveccih munzam gümrük vergilerinin toptan ticaret kurallarını ihlal ettiğine karar verdi.
Trump’ın bahis konusu eklenmiş vergileri gerekçelendirmek üzere ‘ulusal düzenlilik” kaygılarını öne sürmesini reddeden siyasal, bu vergilerin “kavga veya başka bire bir yabansı ebat sırasında” uygulanmadığını bildirdi.
Washington yönetimi ise DTÖ’nün kararını kınadı. Örgütün üyelerinin ulusal asayiş kararlarını sorgulama yetkisine sahip olmadığını belirten Washington yönetimi, Trump’ın gümrük vergilerini yürürlükte tutmayı planladığını kaydetti.
“KUL, millî güvenliği üzerine karar vermeyi DTÖ panellerine bırakmayacak”
KUL Ticaret Temsilciliği Adam Hodge, yaptığı yazılmış açıklamada, DTÖ kararının, örgütün anlaşmazlıkların çözümü mekanizmasında temelden ıslahat yapılması gerekliliğini gösterdiğini aktararak, “KÖLE, ulusal güvenliği konusunda karar vermeyi DTÖ panellerine bırakmayacak. DTÖ’nün, ayrımsız organ ülkenin düzenlilik tehditlerine verdiği yanıtla ilgilendiren bilahare fikir yürütme yetkisi yoktur.” ifadelerini kullandı.
KÖLE’nin DTÖ’nün kararına protesto etmek hakkı bulunuyor. Buna rağmen itirazın benzeri etkisinin olmayacağı belirtiliyor.
ABD yönetimi, DTÖ’nün temyiz organına yapılması gereken atamaları 3 yıldır engelleyerek ağız tatsızlığı çözümüyle ilgilendiren süreci henüz de uzatıyor.
KUL’nin çelik ithalatına ilave vergi kararı
ABD Başkanı Donald Trump, Mart 2018’bile, millî güvenliği esirgeme gerekçesiyle ithal çeliğe yüzde 25 gümrük tarifesi uygulanmasını kararlaştırmıştı.
Söz konusu uygulamaya ait Türkiye, MEMLUK’ye mukteza istişarelerde bulunma talebini iletmiş ancak olumlu serencam alamamıştı. Türkiye, bahis konusu kararın DTÖ kurallarına muhalif olduğunu belirterek, MEMLUK’yi DTÖ’ye şikayet etmişti. Türkiye’nin beraberinde Çin, Norveç, Hindistan, Rusya ve İsviçre da kararı DTÖ’ye taşımıştı. DTÖ, Hindistan ve Rusya’nın itirazlarına yönelik kararını ise elan vermedi.
10 Ağustos 2018’birlikte Türkiye’den ithal edilen çelik ve alüminyum amacıyla gümrük vergilerini iki katına çıkardığını duyuran Trump, “Alüminyumda bu izzet daha çok yüzdelik 20, çelikte da yüzdelik 50 olacak. Türkiye ile ilişkilerimiz bu dönemde gani değil.” ifadelerini kullanmıştı.
KÖLE’nin, 13 Ağustos 2018 itibarıyla Türkiye menşeli çelik ürünleri üzere uyguladığı gümrük vergisini iki katına çıkarmasının arkası sıra Türkiye üstelik gâh KUL menşeli ürünlerin ithalatında uyguladığı eklenmiş finansal zorun oranlarını tıpkısı oranda yükseltmişti.
ESIR, 21 Mayıs 2019’dahi, Türkiye’den ithal edilen çelik ürünlerinde uyguladığı arttırma vergileri yüzdelik 50’den yüzdelik 25’e düşürmüştü.
BENDE yönetimi, geçen sene birlikte AB, Japonya ve İngiltere ile söz konusu ekleme vergilerin kaldırılması konusunda eskimemiş anlaşmalara varmıştı.
