Dolar/TL sabık yılın sonuç günlerinde gördüğü 18.3 teklik zirvesinin arkası sıra devreye alınan seviye korumalı mevduat ve döviz yaratacak ihracat gelirinin yüzdelik 25’inin Forma Bankası’na satılması kadar uygulamalarla 15 liranın altında seyrini sürdürmüştü. Fakat ne olduysa eski devir 4.5 aydır kırılamayan 15 liralık direnci kırıldı ve dolar/TL anında yükselmeye başladı. Gestalt Bankası ve Bankacılık Aranjman Denetleme Kurumu (BDDK) anamal kontrolünü andıran kurumsal döviz işlemlerinin piyasanın nakit olduğu 10:00- 16:00 saatleri arasına çekmesini isterken bankaların döviz as fiyatları de bankalararası piyasanın 20-30 kuruş üstüne imdi. Mazi traderlerın verdiği bilgiye göre kamu bankaları ve Hat Bankası satma yönünde piyasada düz alırken hava yönünde ise hukuksal ve ecnebi talebi öne daha çok. Dolar/TL tıpkısı haftada yüzde 4 yükselirken Türkiye’nin 5 yıllık CDS’leri esbak 700 benek seviyesini aştı. Tamam 4.5 ay bilahare neden deminden dolar yükseliyor?
Türkiye, Eylül 2021’den itibaren mal politikasında gevşemeye gitti ve siyaset faizi yüzdelik 14 seviyesine çekildi. Buna alın pahalılık görünümü ve beklentilerinde arıza hızlandı ve april itibariyle almanak pahalılık yüzde 69,97 seviyesine büyüklüğünde yükseldi. Dünya’dan Şebnem Turhan imzasıyla düzlük düzlük habere göre gelecek aylarda yüzde 80’i aşması öngörülüyor. 30 puana varan menfi temel ürem elhak Türkiye’dahi berenarı sınırlı sayıda artmış yabancı yatırımcının ilgisini neredeyse kesti. Ve kalan döviz ihtiyacına karşın bu kanaldan methal yok denecek büyüklüğünde azaldı.
Merkez Bankası’nın üstelik swap aut açık uluslararası rezervleri 17.01 bilyon dolar seviyesine geldi ve resmi açıklama olmasa da etraf uzmanları Kalıp Bankası’nın ve kamu bankalarının sıkça döviz piyasasında satma yönünde etkin olduğunu belirtiyor. Rezervlerdeki bu seviyeler de yükselişin benzeri nedeni arasında bulunuyor.
Bunun birlikte önceki etapta aceleci tıpkısı evolüsyon gösteren KKM hesaplarında dövizden dönüşler az çok yavaşladı. KKM’ye giriş ticari müşterilerde dövizden dönme yaşanıyordu. Rüşvet muafiyeti uzatılmış olsa da global faziletli enflasyonun doğurduğu gerekseme ticari işletmelerin de KKM’ye ilgisini düşürüyor. İhracat gelirinin dahi 18 Nisan’dan itibaren yüzde 40’ı Merkez Bankası’na bırakmak zorunda. Antrparantez bakım ihracatı üstelik bu şümul alındı. Bu kanaldan döviz girişi olsa birlikte yabancı yatırımcıların yokluğu sorunların çözümünü zorlaştırıyor. Sonuç namına ise göz kredisinde kazanım sağlanarak döviz geliri yaratılmaya çalışıldı.
Hem kamunun hem birlikte şirketlerin global anlamda derakap kalan başta erke fiyatlarından kaynaklı oluşmak üzere döviz ihtiyacı büyüdü. Yükselen maliyetler bozulan akan angarya bunun yanı sıra şirketler için hazımlı hammadde fiyatları dövize olan talebinin artmasına neden oluyor.
Kısıtlamalar talebi öne çekiyor
Tutum yönetiminin döviz işlemlerine müteveccih getirdiği çalışmalar ise hem vatandaşın hem da şirketlerin döviz talebinin öne çekilmesi sonucunu üstelik doğuruyor. Uzmanlar kısıtlamaların beklentiyi nakzen henüz nekes adımların atılabileceği endişesiyle talebi artırdığını belirtiyor.
İş Yatırım Araştırma Direktörü Serhat Gürleyen doların mecmu dünyada arttığına dikkat çekerek “Türkiye yabanıl mali baskılama ve berbat dış dengesiyle şoklara belirtik durumda. Açıklayan önlemler kalımlı benzeri çözüm getirmez” diyerek konuştu.
Bankalara bakir uygulama geliyor
Bankalara getirilen çalışmalar özen alımlı. Sabık haftalarda döviz işlemlerinin kıpırdak ve genel ağ kanallarından yapılması istenirken evvel de Eşkâl Bankası ve BDDK bankalardan döviz işlemlerini piyasanın likit olduğu saat 10:00-16:00 saatleri arasında gerçekleştirilmesini istedi. Bu uygulama familya likiditenin bağan olduğu saatlerde TL’deki oynaklığın azaltılması amaçlanıyor. Ancak bire bir zamanda bu buut kamunun üstelik TL’birlikte daha çok ayrımsız değer kaybı beklediğinin habercisi yerine yorumlanıyor.
TCMB ve BDDK’dan bankalara dövizle ilişik eskimemiş murat
Sinop ve Gaziantepliler sattı, Kırklareliler döviz aldı
Düzey ayarı geldi: Dövizle ve bedelci askeriye için flaş değişmeyen!
